Ouder worden op de werkplek

Ouder worden op de werkplek: inzichten uit psychometrisch onderzoek bij Cebir

Verandert onze effectiviteit op het werk naarmate we ouder worden? Binnen Cebir krijgen we deze vraag regelmatig, zowel vanuit HR-teams als vanuit kandidaten zelf. Daarom doen we er alles aan om dit onderwerp grondig en wetenschappelijk onderbouwd te benaderen. Onze jarenlange ervaring met psychometrisch onderzoek biedt waardevolle inzichten die bijdragen aan eerlijkere en beter geïnformeerde HR-beslissingen.

Wat verandert er met de leeftijd volgens de vakliteratuur?

Oudere werknemers halen gemiddeld hogere scores op aspecten zoals gekristalliseerde kennis (taal- en vakkennis), emotionele stabiliteit, zorgvuldigheid, integriteit en intrinsieke motivatie. Deze sterktes worden vaak onderschat, maar vormen in veel functies een cruciaal voordeel.

Daartegenover staan bepaalde cognitieve functies zoals verwerkingssnelheid, werkgeheugen en vloeiend redeneren die met de leeftijd iets kunnen afnemen. Belangrijk is echter dat deze verschillen gemiddelden zijn en lang niet voor iedereen gelden. Bovendien kunnen ze vaak gecompenseerd worden door ervaring en strategisch taakgebruik.

Wat zegt het onderzoek bij Cebir?

Onze interne data bevestigen wat internationaal onderzoek al aantoonde. Zo scoren oudere kandidaten bij Cebir gemiddeld hoger op tests die beroep doen op gekristalliseerde kennis, commercieel inzicht en leidinggevende vaardigheden. Bij tests voor verwerkingssnelheid of abstract redeneren zijn de scores gemiddeld iets lager, maar blijven binnen de gebruikelijke variatiebreedte.

In vergelijking met de standaardafwijking van een algemene normgroep zijn de verschillen tussen leeftijdsgroepen matig. Dat betekent: ze zijn reëel, maar niet dramatisch. In de praktijk zijn individuele verschillen vaak veel groter dan leeftijdsverschillen.

Wat betekent dit voor selectie en ontwikkeling?

Psychometrische tests maken het mogelijk om individuele sterktes en ontwikkelpunten objectief en los van vooroordelen in kaart te brengen. In tegenstelling tot stereotypen zoals “oudere kandidaten zijn trager”, tonen onze testen dat er ook bij oudere kandidaten sprake kan zijn van snelheid, leervaardigheid en aanpassingsvermogen.

Voor selectie adviseren we om testpakketten zorgvuldig samen te stellen: taken met hoge tijdsdruk of nadruk op snelheid zijn niet altijd relevant voor de functie en kunnen onbedoeld negatief uitwerken. Daarentegen bieden adaptieve testen – zoals ontwikkeld bij Cebir – een oplossing. Deze passen de moeilijkheid van de test aan het niveau van de kandidaat aan, en beperken de invloed van snelheid, wat leidt tot eerlijkere resultaten.

Loopbaanbegeleiding en succesvol ouder worden

Succesvol ouder worden op de werkplek betekent inzetten op behoud en ontwikkeling van motivatie, kennis en vaardigheden. Dit kan onder andere via job crafting, waarbij medewerkers hun functie zelf aanpassen aan hun sterktes en interesses. Ook coaching, taakherverdeling en samenwerking tussen generaties zijn krachtige middelen om senior talent duurzaam te blijven inzetten. Er is over het algemeen geen verband tussen leeftijd en de effectiviteit van kerntaken op het werk.

In opleidingen zien we dat oudere medewerkers even leergierig kunnen zijn als jongere collega’s. Hoewel het leerproces soms wat trager verloopt, is het rendement vaak hoog, mede doordat deze medewerkers gemiddeld langer bij hun werkgever blijven.

Tot slot: meten is weten

Leeftijd is géén geschikte maatstaf voor geschiktheid of potentieel. Bij Cebir geloven we in meten op basis van competenties, niet op basis van aannames. Onze psychometrische tools zijn er dan ook op gericht om individuele kwaliteiten zichtbaar te maken en HR-teams te ondersteunen bij eerlijke, doordachte beslissingen.

Wilt u weten hoe Cebir u kan helpen om ook oudere medewerkers objectief en waardevol te beoordelen?

Neem contact met ons op en ontdek onze bewezen aanpak.